Prof. Dr. Sedat Kadanalı Yazdı, DERSİ KİM ANLATMALI

 

Prof. Dr. Sedat Kadanalı

Eşim enfeksiyon hastalıkları uzmanı, bir gün telefon açtı ve şarbon tanısı koyduğu bir hastasının aynı anda 8 aylık gebe olduğunu ve gebelik açısından bir şey yapmaya gerek olup olmadığını sordu, birkaç öneride bulundum. Olayın üzerinde daha bir ay geçmemişti ki eşim yine aradı ve başka bir gebede daha şarbon tanısı koyduğunu söyledi. Her iki vakada da erken doğum oldu.

Peş peşe iki vaka olunca bir literatür araştırması yapayım dedim ve gördüm ki o zamana kadar gebelik ve şarbon olarak dünyada bildirilmiş dört vaka olmuş. Hemen iki vakayı klinik derleme yaparak ‘Clinical Infectious Diseases’ (impact factor: 9) dergisine gönderdik ve yazımız 2003 yılında yayınlandı.

Onbir Eylül sonrası şarbon mikrobu toz olarak zarflarla Amerika’da bir çok adrese biolojik terör ajanı olarak gönderilince dünya alarma geçmişti, 2012 yılında Amerika’nın hatta dünyanın sağlık otoritesi CDC (Centers for Disase Control and Prevention) den bir mail geldi. Mailde şarbon ile ilgili guideline (rehber) toplantısı yapılacağı belirtiliyor, tüm ulaşım, konaklama ve günlük harcama masraflarının CDC ye ait olmak üzere bizi bu toplantıya davet ediyorlardı.

Önce gerçek değil diye düşündük ama sonra iş ciddileşti ve Skype üzerinden birkaç görüşme yaptık, şarbon ve gebelik sunumunu bizim yapmamızı istediler. Slidelarımızı gönderdik, şekli ve renklerine kadar kontrol ettiler. CDC ye girmek için özel bir güvenlik araştırmasından (clearence) geçmek gerektiğinden belgelerimiz gönderdik ve bize CDC ye girme izni ve uçak biletlerimiz geldi (bu izinle CDC binasında ancak belli sınırlarda dolaşabiliyorsunuz, her yere giremiyorsunuz) Amerika’ya gittik.

CDC Atlanta’da Emory Üniversitesi’yle beraber çalışıyor. Emory Üniversitesi hocaları CDC’de ki toplantılarda askeri üniforma giyiniyorlar. CDC de rehber toplantısı benim için çok değişik bir tecrübe oldu, klinik bir rehberi nasıl hazırlandığını çok detaylı olarak görmüş ve katılmış oldum. Toplantı 3 gün sürdü. İlk gün elde olan veriler sunuldu, biz de sunumumuzu yaptık, 2. gün çalışma gruplarına ayrılarak taslak rehber hazırlandı ve son gün genel salonda taslak sunularak rehbere çevrildi. Halen CDC ‘nin Şarbon Rehberi’nde isimlerimiz var.

Toplantı bitti, bize teşekkür ettiler ve ben çok merak ettiğim soruyu bizi davet eden heyete sordum;

-Bakın biz gebelik ve şarbon ile ilgili vakalarımızı ve görüşlerimizi dergide yayınladık, yazdıklarımızı burada rahatlıkla sunabilirdiniz. Neden bu kadar masraf ederek bunları bizim sunmamızı istediniz.

Aldığım cevap çok çarpıcı idi ve eğitim konusunda anlayış farkımızı gösteriyordu. Prof. Denise Jamieson heyecanla cevapladı;

-Sizin gözleriniz bu dünya üzerinde şarbonlu gebeyi gören eşsiz gözler. Sizin burada varlığınız toplantının ambiansını değiştirdi, olayın gerçekliğini gösterdi. Bu toplantının başarısında ve etkisinde sizin varlığınız en önemli faktörlerdendi. Bu her bedele değerdi.

Tıpta veya herhangi bir alanda bir konuyu herhangi bir kişi anlatabilir, ancak konuyu bilen ve tecrübesi olan kişi kadar dinleyicilerde iz bırakmaz. Üniversitede dersi profesörden veya asistandan dinlediğinizi ve etkilerini düşünün. Konunun uzmanı olmak, aynı şeyleri anlatsa bile bambaşka bir etki bırakır. Dersi veya konuyu gerçekten o konuda tecrübesi olanlar anlatmalıdır.